Halvetîlik, İslam Dünyasında ve Osmanlı’da en yaygın tasavvuf yolu olarak bilinir.

Hazar Denizi’nin güney batısında bulunan Geylân bölgesindeki Lâhcan’da doğup büyüyen Siraceddin Ömer el Halvetî, İbrahim Zahid Geylâni’nin halifesi olarak Harizm’de irşad faliyetlerinde bulunan amcası Âhi Muhammed Halvetî’ye intisab etmiş, vefatından sonra onun yerine geçmiştir.1378 (H780) Ömer el Halvetî amcasından gördüğü ve benimsediği Halvet, yalnızlık, ilâhi aşk ve heyecan, zikri gizli yapması gibi özel halleri onların Halvetî ismiyle anılmasına sebep olmuştur. Ömer el Halvetî kırk defa üst üste erbain çıkarmış ve Halvetiyye’nin ilk pîri olmuştur.(vefatı 1349 h.750)

Ömer el Halvetî Hoy, Mısır, Hicaz gibi bölgelerde vazifeli olarak bulunmuş, daha sonra Tebriz’e geçmiş ve irşad faaliyetlerine burada devam etmiştir. İbrahim Zahid Geylani’nin diğer halifesi Sadreddin Erdebîli’den Safeviyye, Safeviyye‘den Bayramiyye, Bayramiyye’den Celvetiyye doğmuştur. Ömer el Halvetî’den ise Halvetiyye yolu doğmuştur.

Daha sonra Azerbaycan bölgesinde Yahya Şirvanî Hz nin Halvetiyye’yi yeniden inşası ile, Halveti yolu Peygamberimizden günümüze kadar aynı ile aktarılmış, Azerbeycan’dan Anadolu’ya geçmiş Anadolu’dan Balkanlar, Suriye, Mısır, Kuzey Afrika, Sudan, Habeşistan ve Güney Asya’ya kadar yayılmıştır. Halvetiyye İslam dünyasının en yaygın tasavvuf yolu olmuştur.

Halveti yolu, Anadolu ve İstanbul’a dört ana koldan girmiş ve her tarafa yayılmıştır. Birincisi Yahya Şirvani’nin halifelerinden Dede Ömer Ruşeni’nin kurduğu (vefatı 1487 h.892) Ruşeniyye kolu; Ruşeniyye’den Gülşeniyye ve Sezaiyye şubeleri doğmuştur. , İkincisi Cemâleddin Aksarayi el Halvetî’nin kurduğu (vefatı 1494 h. 899) Cemaliyye kolu; Şâbaniyye, Sünbüliyye, Nasuhiyye, İbrahimiyye, Assaliyye, Bahşiyye, Karabaşiyye, Çerkeşiyye şubeleri doğmuştur.Üçüncüsü Şemseddin Ahmed Marmaravi’nin kurduğu (vefatı 1504 h.910), Ahmediyye kolu; Cerrahiyye, Mısriyye, Ramazaniyye, Buhariyye, Raufiyye, Cihangiriyye, Sinaniyye, Uşşakiyye şubeleri doğmuştur. Dördüncüsü Şemseddin Ahmed Sivasi’nin kurduğu(vefatı 1597 h1006 ) Şemsiyye kolu. Bir de Cemaleddin İshak Karamani’nin kurduğu (vefatı 1527 h.933) Karamaniyye kolu vardır.

Halvetî yolunda nefsin kötülüklerden arındırılması esastır. Bunun yolu dille, kalple, ruhla ve sırla yapılan zikirdir. Tasavvufta önem verilen az yeme, az uyuma, az konuşma, inziva, zikir, fikir, mürşide gönülden bağlılık, Halvetîliğin başlıca esaslarındandır. Müşahede mertebesine ulaşmak için mücahede şarttır.

Ahmediyye Kolunun Mısriyye Şubesinin Kurucusu Niyazi Mısrî şiirlerinde,Muhyiddin Arabînin “Vahdeti Vücud” görüşünden etkilendiği görülür.Halvetî yolu genel olarak bu görüşü benimser ve destekler.

Her ne kadar Halveti Tarikatı'nın kurucusu Ömer Halveti olsa da Halveti Tarikatı'nın genişleyip yayılmasını sağlayan Pir-i Sani Seyyid Yahya Şirvani Hazretleri olmuştur.. Çünkü Halvetilikte ilk defa halifeler yetiştirip, başka memleketlere gönderen O’dur. Yahya Şirvani Hz’i, etrafında on bin kadar mürid toplayıp onları yetiştirerek tarikatın yayılmasında, öncülük etmiştir. Halveti Tarikatı'nın kollara ayrılması Yahya Şirvani'den sonra başlamıştır. Halveti silsilesinde ehlibeytin ve özünde "ehlibeyt" sevgisinin olması, tarikatın en önemli özelliklerindendir.

Halvetî yolu dünyada olduğu gibi Anadolu ve İstanbul’da da en yaygın tasavvuf yoludur. Görüldüğü üzere diğer birçok büyük tasavvuf yolları ve kolları Halvetî den ayrılmıştır.1925’te Tekke ve Zaviye kanunu çıkmış ve resmi rakamlara göre İstanbul’da kapatılan tekke ve zaviyelerin dağılımı şöyledir. Halvetî 89, Nakşî 65, Kadirî 57, Rufai 35, Celvetî 22, Mevlevi 5, Şâzelî 3, tekkeleri var idi. Bu tesbitten anlaşılacağı üzere Halvetî diğerlerinden çok ve ağırlıkta idi. Zahirde ise ismi gibi gizli ve az bilinen bir yoldur.